Sau này, mọi người mới biết ngày 13/9/1971 là ngày mà vụ án Lâm Bưu xảy ra. Nhưng trong ngày hôm đó, không ai hiểu được sự căng thẳng, hoang mang bao trùm lên giới chóp bu Bắc Kinh. Một phái đoàn của Phó thủ tướng Lê Thanh Nghị đi qua Bắc Kinh mấy ngày hôm sau xảy ra vụ Lâm Bưu, đã phải chờ đợi lệnh đồng ý hạ cánh rất lâu. Cuối cùng thì ông Lê Thanh Nghị đã phải hạ cánh ở một sân bay quân sự nhỏ, rồi được đưa bằng ô tô về Bắc Kinh. Lúc đó, ông Lê Thanh Nghị cũng không hiểu thế nào.

Mười ngày sau, một phái đoàn cấp cao của Việt Nam đến Trung Quốc, thì Chính phủ Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc mới được thông báo về cái chết của Lâm Bưu. Theo phía Trung Quốc, Lâm Bưu đã định làm đảo chính chống lại lãnh tụ Mao Trạch Đông, cùng với Lâm Bưu, có một danh sách 9 vị lãnh đạo ủng hộ Lâm Bưu. Cả 10 người này, sau khi thấy âm mưu thất bại, đã lên máy bay bay đi Liên Xô, nhưng bị bắn hạ tại Mông Cổ.

9 người tạo phản theo Lâm Bưu được đưa ra danh sách, gồm: vợ, con trai, thư ký và 6 vị tướng lĩnh là Hoàng Vĩnh Thắng, Ngô Pháp Hiến, Khưu Hội Tác,... và nhiều vị nữa. Trong đó toàn các tướng lĩnh, nguyên soái và đại tướng cầm đầu một số quân binh chủng.

Nhưng, khi vụ án Giang Thanh xảy ra, nhiều vị tướng lĩnh bị gọi ra làm nhân chứng, trong đó có đến 6 vị trong danh sách mà phía Trung Quốc đã thông báo với Việt Nam là chết theo Lâm Bưu khi nổ máy bay ở Mông Cổ. Các vị này được phía Trung Quốc trịnh trọng tuyên bố đã chết ở thảo nguyên Mông Cổ, sau hơn 10 năm lại đội mồ sống lại ư?

Vậy thì, sự thật về cái chết của Lâm Bưu thế nào? Chắc chắn rằng ông ta không phải bị chết khi bay lên máy bay chạy đi Liên Xô.

Lại nữa, khi Tổng bí thư Lê Duẩn có việc đi qua Bắc Kinh, được Mao tiếp đón. Mao đã thông báo với Lê Duẩn về vụ Lâm Bưu, cuối cùng nói thêm một câu: "Trong vụ này, tôi và Chu thủ tướng là một".

Tức là thường thì hai vị ấy không chắc đã là một?

Nhà văn Trần Đình Hiến do cương vị công tác, đã chứng kiến sự việc lịch sử này.

Vả lại, sự thật về Lâm Bưu, hay chính sự thật về Mao-Chu có là một hay không, chắc khó mà biết được. Những động thái chính trị của Trung Nam Hải mang đậm màu sắc sân khấu bi hài. Những con người chính trị của Trung Quốc từ thời Xuân Thu cho đến nay đều có đức tính chung là trí trá.

(Kỳ sau: Vì sao Cách mạng văn hóa không thể ảnh hưởng đến Việt Nam?)