Tôi nhớ có một nhạc sĩ tiền chiến làm bài hát: Buồn tàn thu. Mùa thu sắp tàn, mùa đông sắp đến. Mùa tươi đẹp thu vàng heo may sắp chấm dứt rồi, mà mùa đông băng giá thì đang đến. Buồn làm sao...

Còn chuyện hạ sắp đi qua, thu đang đến đấy, thì có gì mà buồn nhỉ?

Mùa hè năm nay có nhiều bất thường. La Nila theo dự báo của các nhà thời tiết, không nắng nực như mọi khi. Nhưng mùa hè Hà Nội thì vẫn gay gắt, tuy ít nắng. Gay gắt từ chợ với đồng tiền lạm phát, giá cả leo thang. Gay gắt từ trường ốc vì con trẻ vào trường mầm non thì bố mẹ phải xếp hàng từ sớm. Gay gắt từ trường phổ thông vì những kỳ thi. Gay gắt ở vỉa hè hàng ngày vì không có chỗ đỗ xe. Gay gắt từ đường phố ngày chủ nhật với đoàn biểu tình hô vang khẩu hiệu yêu nước. Và trên hết, mùa hạ năm nay có cái nóng từ biển đông thổi vào. Lãnh hải bị tranh chấp, bị xâm phạm...

Con người vào mùa hạ năm nay cũng ngổn ngang tâm sự. Cái gọi là tâm thế thời đại cứ làm cho mỗi công dân đều phấp phỏng. Chuyện thế giới ngổn ngang, chuyện đất nước gian nan, rồi chuyện thành phố, chuyện phường chuyện nhà cũng đầy bất ổn...

Người buồn thế, thì cảnh sao có thể vui.

Nguyễn Du làm thơ: "Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ" thật là một câu thơ kinh điển.

Tuần này, Quốc hội họp kỳ đầu tiên. Sự kiện lớn là bầu các chức vụ của cơ quan Nhà nước, thế nhưng hầu như ít có sự quan tâm. Các blog tư nhân và báo nước ngoài đã đăng danh sách các chức vụ chủ chốt của Nhà nước, danh sách Bộ trưởng của chính phủ. Để rồi xem có sai khác gì không? Nhưng điều quan tâm bậc nhất của dư luận lại là Quốc hội sẽ bàn gì về chuyện Biển Đông. Âu cũng là một điềm báo về sự thay đổi nhận thức của nhân dân với vận mệnh đất nước chăng?

Tôi ngồi một chiều ven hồ Thiền Quang, nhìn thấy mặt nước hắt bóng chùa cổ kính. Chiều sâu thời gian không chỉ tìm thấy trong bóng nước, nó hiển hiện trong tâm thức từng người. Hơn bao giờ hết, những sự kiện nóng bỏng trong một mùa hè dịu mát như năm nay, có báo hiệu điều gì thay đổi lớn lao không? Nhưng có một điều vĩnh viễn và bất biến, nó hiển hiện trong tư tưởng của Hồ Chí Minh, đó là dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc. Cái đích muôn đời là thế, chứ không phải là chủ nghĩa này nọ. Tìm hiểu trong di sản của Hồ Chí Minh, điều đó hoàn toàn sáng tỏ.

Hạ tàn, thu đến. Người buồn tàn hạ, cảnh buồn sang thu... Buồn mà chính là niềm vui lớn.