Đi xe vào phố, ngồi trong ôtô máy lạnh, nhớ lại lúc phải ngồi xe máy, mới thấy thương những người đi... Bụi bặm, ồn ào, và lại còn có những đoạn bốc mùi xú uế. Ngồi xe ô tô thì khẽ nảy một tý, nhưng những ổ gà trên đường có thể làm ngã một tay xe máy không cứng. Ngã có thể từ xây sát đến bị thương, thậm chí tử vong. Hà Nội ngày càng ngổn ngang, mọi thứ không còn mượt mà, phẳng lặng. Có phải vì thế mà người ta muốn ngồi ngắm mặt nước của những con hồ, đón gió từ mặt hồ mát rượi, nhìn liễu rủ mềm như tóc mùa thu?
Hà Nội thủ đô vốn có nguồn cội không phải chỉ 1000 năm. Trước khi Lý Thái tổ định đô, 400 năm trước, Cao Biền thái thú nhà Đường đã đánh quân Nam Chiếu tan tác tại đất này, xây lại thành Đại La. Sử cũ còn ghi, Đại La Thành là một thành xây dắp từ một khu vực đầm hồ, sông ngòi chằng chịt. Thành đất quanh co bên cạnh sông. Sông làm thành một thuỷ thành. Bên trong, hồ ao chi chít. Thời gian bãi bể còn biến thành nương dâu, huống hồ là ao đầm của Đại La Thành. Cho đến thời nhà Lê, chắc là mặt nước Thăng Long thành còn lớn lắm. Một Đại hồ bao gồm cả công viên Thống Nhất, kéo đến ga Hà Nội bây giờ, đến nỗi Văn Miếu chỉ là hòn đảo. Chúa Trịnh đã tập thuỷ quân trên Đại hồ này. Cùng với sông Tô thuyền bè xuôi ngược, hẳn là Thăng Long thành cảnh trí chắc là tuyệt diệu, nên thơ.
Bây giờ, qua thời gian lấp hồ, mà Hà Nội còn lại chút di sản mặt hồ cũng còn hơn nhiều đô thị cổ khác. Nhưng nếu không giữ lấy, thì chắc ngày càng mất đi. Thuỷ sinh của các hồ cũng cạn kiệt. Hồ Tây có mịt mù sương, có bãi lầy bùn, thì mới có sâm cầm bay về, cà cuống đến trú ngụ. Hồ Tây bê tông bây giờ, chỉ có người là người. Buồn hay vui?
Một đô thị không có chỗ cho những đôi yêu nhau, thì đô thị ấy đang mất dần sức sống. Cũng vì nghĩa ấy, đô thị mà những đôi tình nhân tìm đến, chim chóc bay về làm tổ, chính là nơi đáng sống trên đời.
Có một chiều mùa thu, tôi đóng cửa cơ quan rất muộn, bỗng muốn đi bộ nửa vòng hồ Thiền Quang. Cuộc sống có đôi khi ta quên là mình được sống, được hít thở gió hồ, ngắm ánh sáng của ngôi chùa in bóng mặt nước hồ thu. Đôi khi ta cứ phải sống, phải chạy, phải cố vì một việc chả đâu vào đâu cả. Anh bạn đi cùng với tôi than thở: Đi làm về muộn hơn mọi hôm, thế nào sư tử nhà tớ cũng hỏi han đi đâu, làm gì. Nói đi dạo quanh hồ với ông, chắc nó chả tin, lại bảo các ông bao che cho nhau. Ối giời ơi.
Chung quy, vợ bạn tôi không tin chồng, cũng tại Hà Nội còn hồ ít quá. Người ta quên thói quen sống thanh lịch mất rồi. Tôi đã đến Hàng Châu, nhìn người ta đi thảnh thơi đông như hội bên bờ Tây Hồ, đi thé kia, thì về bảo với vợ là anh đi dạo ở bờ hồ, chắc vợ tin ngay.
Nếu Hà Nội giữ lại nhiều hồ, bảo vệ được hồ, chắc bạn tôi ủng hộ đầu tiên.